جاده چالوس، خاطره انگیز اما خطرناک!

جاده چالوس، خاطره انگیز اما خطرناک! محور چالوس بعنوان یکی از جاده های خاطره انگیز و نوستالژیک در کشور شناخته می شود و کمتر ایرانی است که حداقل یکبار از این جاده عبور نکرده باشد اما خیلی از کارشناسان معتقدند که باید این جاده از حالت فعلی و ترافیک های سنگین خلاص شود تا بتوان آنرا بعنوان اثری تاریخی برای آیندگان حفظ کرد.



به گزارش کار و درآمد به نقل از ایسنا، جاده چالوس که امروز از آن با نام محور قدیم کرج –چالوس یاد می شود، آذر ماه سال ۱۳۱۲ راه اندازی شد و بعد از پنج سال یعنی در سال ۱۳۱۷ تونل کندوان در آن راه اندازی شد، این محور که پارسال ۸۸ ساله شد، با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کند و هر روز داستان فرسودگی این جاده خاطره انگیز اما خطرناک دردسرهای بیشتری برای راهداران و مردم بوجود می آورد.



هشدار پیش از نشست بی سابقه



آذر ماه سال قبل بود که ایسنا به نقل از مسؤلان و کارشناسان اخطار داد که باید هر چه سریعتر برای این محور کوهستانی قدیمی فکری کرد تا به جای تبدیل شدن به موزه و یک مکان توریستی تبدیل به خرابه و خاطره ای تمام شده برای مردم ایران نشود.

در همان ایام فرهاد مهریاری - مدیرکل وقت دفتر مدیریت بحران و تجهیز ماشین آلات و راهدارخانه های سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای- در اینباره به ایسنا گفته بود که در کشورهای دیگر از این مسیرهای کوهستانی زیبا و با قدمت بالا بعنوان نمونه و مسیرهای تفرجگاهی و تفریحی استفاده شده و در قالبی مانند موزه از آنها بهره برداری می کنند. البته در ایران هم آزادراه تهران-شمال محور جایگزینی است که درحال ساخت و بهره برداری بوده و میتوان بعد از تکمیل آن همین برنامه ریزی را برای جاده چالوس داشت. البته در آینده باید مانند کشورهای دیگر برای نگه داری از این محور آنرا تبدیل به موزه راه، پارک یا محدوده توریستی بزرگی کرد تا با دریافت ورودی از مردم و گردشگر ها هزینه های نگه داری از آن تامین گردد.

وی اضافه کرد: مهم ترین و بهترین راهکار برای محافظت از جاده چالوس ساخت هر چه سریعتر محور جایگزین و استفاده از محور قدیم بعنوان مسیری تابستانه است. چون که با عنایت به سنی که دارد در بقیه مواقع نباید به این راه زیاد دست زد. سنگ های بالادست این محور با هوازدگی روبرو شده و در بارش های آتی شاهد ریزش های بیشتر در این محور خواهیم بود.

اتفاقا همین بارش ها بود که سبب اتفاقی عجیب در محور چالوس شد و برای نخستین بار در آستانه شب عید به مدت حدود یک هفته مسدود شد. بیست و یکم اسفند ماه سال قبل محور چالوس در محدوده سیاه بیشه با رانش بی سابقه ای روبرو شده و شکافی حدود ۱۰۰ متری را در میانه این جاده سبب شده بود.

پس از بررسی های بیشتر مشخص شد که نفوذ آب به زیر این محور سبب نشست زمین و بخشی از جاده چالوس شده است. در ادامه سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای اعلام نمود که تا حدود یک هفته آینده (۲۷ اسفند ماه) این محور بازگشایی خواهد شد و همین اتفاق هم رخ داد و تردد در روزهای نوروز محور چالوس به صورت یکطرفه و به صورت توامان با تونل البرز برقرار شد.

البته اظهارنظرهای مختلفی درباره چگونگی وقوع چنین حادثه ای در محور چالوس و این که از این به بعد نباید در این محور شاهد ترددهای سنگین باشیم عنوان شد و خبرگزاری ایسنا در نهایت برای مشاهده و بررسی بیشتر، از این منطقه و دیگر نقاط حادثه خیز جاده چالوس بازدید کرد که با مسؤلان سازمان راهداری همراه شد.



داستان نشست بی سایقه در محور چالوس



در این بازدید مهدی صفایی- رئیس اداره راهداری شهرستان چالوس- به ایسنا این گونه درباره رانش بی سابقه اخیر توضیح داد که پس از رانش اخیر پروژه ای اجرا و با فنس و پله گذاری و... این نقطه از جاده چالوس ایمن سازی شد. مشکل اساسی در پایین دست، همجواری محور چالوس با رودخانه است، سیلاب هایی که در طول سال اتفاق می افتد، با خود مصالح و سنگ های بزرگ می آورد و مسیر آب را متاسفانه عوض می کند. همین مبحث سبب می شود مسیر آب زیر جاده برود و باعث نشست آن شود. همیشه این مساله وجود دارد که هر جا رودخانه همجوار با جاده باشد، همه راهداران بطور قطع با این مشکل یعنی نشست جاده روبروخواهند شد.

وی در اشاره به نشست دیگر اما قدیمی تری از نشست اخیر محور چالوس در محدوده سیاه بیشه، اضافه کرد: جاده جدید محور کندوان در سالهای نه چندان دور راه اندازی شده است. در آن زمان برای راه اندازی سد، مجبور شدند این جاده را راه اندازی کنند و جاده پایین دست برای اجرای از دسترس خارج شد. زمانی که سد را راه اندازی می کردند، فعل و انفعالاتی در منطقه بوجود آمد و به خاطر انفجارهای داخل سد، روستاهای بالادست مثل ولی آباد و هریجان به شدت خسارت دیدند. جاده ای هم که به موازات سد سیاه بیشه بوده و خودشان راه اندازی کرده بودند هم بدون شک تحت تأثیر قرار گرفت.

صفایی افزود: هر جا رانشی می بینید، نفوذ آب حرف اول را می زند. ۱۳_۱۴ سال از آبگیری سد می گذرد. اما متاسفانه افت شدیدی در بخش هایی از جاده وجود دارد و منطقه سیاه بیشه را به یکی از نقاط حادثه خیز در محور کندوان تبدیل نموده است. علیرغم این که بارها به مسؤلان سد سیاه بیشه اعلام کردیم و نامه نگاری انجام دادیم، هیچ اقدامی برای بهسازی منطقه انجام نشد. لکه بری هایی صورت گرفت اما باید طرحی به صورت کامل صورت گیرد.

رییس اداره راهداری شهرستان چالوس خاطرنشان کرد: چنین شرایطی برای خود سد هم تهدید به حساب می آید و احساس می کنم اگر روزی این جاده تخریب شود و به سمت سد برود، بدون شک سد هم صدمه خواهد دید.

وی درباره یکی دیگر از نقاط حادثه خیز مهم در محور چالوس اعلام نمود: یکی دیگر از مناطق خطرناک جاده چالوس، محدوده کمر زرد است. طول این محدوده فقط دویست متر بوده اما چون امکان دسترسی به بالادست نداریم و نمی توانیم نسبت به لق گیری سنگ ها و دامنه کوهستان اقدام نماییم، قرار شد گالری دراین منطقه راه اندازی شود. اما با وجود برآوردهای صورت گرفته و برگزاری مناقصه در دو مرحلهکسی حاضر به سرمایه گذاری دراین منطقه از چالوس نشد.



تعریض غیراصولی جاده چالوس عامل نشست بی سابقه



پس از این بررسی ها به سراغ رضا اکبری- معاون راهداری سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور- رفتیم تا این مسائل و مشکلات را از زبان او هم بشنویم. وی در اینباره به ایسنا اظهار داشت: وقتی به سوابق ساخت محور چالوس نگاه کنید، می بینید کوه را با وسایل اولیه، کارگران شکاف دادند. عرض ۵۶ متری در مقطع تراش داده شده و روی آن جاده ساختند. امروز عرض جاده افزایش پیدا کرده و به ۱۰ تا ۱۲ متر رسیده است. این نشان داده است در طول این سال ها محور تعریض شده اما تعریض به صورت اصولی صورت نگرفته است. معلوم نیست مصالح را از کجا جمع کرده و لبه پرتگاه ریختند.

وی همینطور درباره نشست جاده چالوس که در اواخر اسفند ماه سال قبل رخ داده است، اضافه کرد: هر جا آب در محور حرکت کرده و نفوذ کند، سبب می شود خاک زیرین آن اشباع شده و جاده نشست کند. عید سال جاری هم این اتفاق در محور چالوس افتاد. نمی توانیم برای جنس راه و آنچه زیر جاده است، کار اساسی انجام دهیم. وقتی جاده و تونل نشست کرد ما از راه بیل مکانیکی حفره های کندیم تا از وضعیت راه اطلاع پیدا نماییم. متوجه شدیم، لایه زیرین نیمی از جاده سنگ است، که مشکلی ندارد و در واقع همان جاده اولیه بود. اما قسمتی دیگر از لایه زیرین خاک بود که غیر اصولی ریخته بودند. با اطمینان گفتیم، ترافیک می تواند از قسمت سنگ جاده عبور کند.

اکبری افزود: برای اصلاح و بهسازی این نقطه از محور چالوس، خاک برداری شروع شد، سنگ چینی را از پایین شروع کردیم، یک متر که بالا آمد اطمینان پیدا کردیم ماشین آلات دیگر اینجا کاری ندارند، یک ردیف حفاظ بتنی نیوجرسی برای تسهیل تردد، نصب گردید و اعلام کردیم تردد به صورت یک طرفه آزاد است. البته در آن زمان کارشناسان زمین شناسی هم بودند و با هم مشورت می کردیم. اما برداشت من این بود که محور باید حتما از لحاظ ممیزی زهکشی شود. چون در حین بازدید نقاط مشابه دیگری هم مشخص شد. هم اکنون به استان ها ابلاغ کردیم که باید بررسی نمایند و ببینند که کدام بخش از جاده ها احتیاج به زهکشی برای پیشگیری از نفوذ آب به زیر جاده دارد تا ببینیم برای این کار چه بودجه ای نیاز است.

معاون راهداری سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور در پاسخ به سوالی درباره این که آیا جاده چالوس نباید از این حالت و ترافیک های سنگین به جاده ای توریستی و کم تردد تبدیل گردد، اعلام نمود: محور چالوس بیشتر از ۵۰ سال قدمت دارد و بطور قطع یک جاده توریستی است. ولی شرایط کشور سبب شده این حجم از تردد در این جاده رخ دهد. سازمان راهداری باید ریسک را کم کند اما ایمن سازی همه مسیر هزینه بسیار زیادی دارد. البته کسی هم در دنیا این کار را نمی کند.

اکبری تصریح کرد: اگر این جاده توریستی شود، خطرات کمتر خواهد بود. چندین طرح برای ایمن سازی نقاط تهیه کردیم، چندبار هم مناقصه گذاشتیم اما هیچ پیمانکاری نیامده است. چون کار کردن در ارتفاع روی ترانشه، آن هم در حین عبور ترافیک بسیار پر خطر است. پیمانکاران معتقدند باید جاده چند ماه بسته شود تا بتوان ترانشه ها را کامل بست یا آنکه گالری راه اندازی کرد. با این شرایط و ترافیک های سنگین آخر هفته امکان انجام این کار عمرانی نیست. کارشناسان هم اعلام نمودند که با این حد از ترافیک، جاده چالوس، محور ایمنی نیست.



تَرَک جاده چالوس، هشداری برای پیشگیری از خطری بزرگ



البته مهرزاد خندان -رییس آزمایشگاه مکانیک خاک سازمان زمین شناسی- هم جاده چالوس را این گونه توصیف کرد که محور کرج-چالوس یک محور قدیمی است، با عنایت به قدمت محور و پیشرفت مهندسی زمین شناسی در آن زمان، احیانا نسبت به مسائل ایمنی دیدگاه کمتری وجود داشت. ازاین رو برای پرکردن و تعریض جاده از خاک های نامرغوب رسی و مارنی استفاده شده است. آب با حجم بالا از ارتفاعات وارد ساختار صفحه ای خاک می شود. خاک رس سرعت نفوذپذیری بالا و زهکشی پایین دارد. وقتی بار روی خاک وارد می شود و زمانی که آب می خواهد از منافذ بیرون برود کل صفحه را حرکت می دهد. یعنی آبی که بین صفحات قرار دارد، می خواهد تخلیه شود و مجبور است کل صفحه را حرکت دهد. با عنایت به این که بخش سنگی جاده ایستاست و خودش را نگه داشته، شاهد گسیختگی و ترک هایی در سطح جاده هستیم.

وی اضافه کرد: در نشست بی سابقه اخیر در جاده چالوس، خوشبختانه این درز، ترک و گسیختگی در سطح آسفالت سبب شد متوجه وضعیت شویم و با تمهیدات جلوی مخاطره بزرگ تری را بگیریم. در آن زمان سعی کردیم کل خاک مارنی مساله دار را از زیر آسفالت برداریم، چون تعطیلات نوروز هم نزدیک بود. البته بررسی های صورت گرفته نشان داده است که ۶۰-۷۰ متر پایین تر از پل زنگوله هم امکان دارد، زمین لغزش اتفاق بیافتد و شرایط مشابهی دارد.

احتمال نشست و تَرَکی دیگر در جاده چالوس

رییس آزمایشگاه مکانیک خاک سازمان زمین شناسی ادادمه داد: جاده چالوس قدمت بالایی دارد و دستکاری انسانی زیادی در آن صورت گرفته است. سرعت و مخاطرات اتفاقاتی که در جاده رخ داده، مدام روبه افزایش است. دستکاری انسانی هم این روند را تسریع کرده است. اما باید دقت کنیم که طبیعت هم کار خودش را انجام داده و مزید بر علت خواهد شد. ازاین رو تا وقتی که همه مسایل جاده به صورت کامل بررسی نشود، نمی توان گفت جاده چالوس امن است. اتفاقاتی که رخ داده، نشان داده است این جاده فرسوده و پیر شده است و شاید دیگر نتوان از آن استفاده نمود. باید پاسخ این علامت سوالها را با مطالعه و پایش داد، تا مشخص شود کجای جاده امن و کادم نقطه از آن ناایمن است.




1401/02/31
21:21:40
5.0 / 5
650
تگهای خبر: حمل و نقل , سازمان , سرمایه , سرمایه گذاری
این پست کار و درآمد مورد قبول شماست؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۳ بعلاوه ۱


كار و درآمد


کاریابی و راه اندازی کسب و کار و کسب درآمد


karodaramad.ir - حقوق مادی و معنوی سایت كار و درآمد محفوظ است