به گزارش کار و درآمد به نقل از ایسنا، غلامحسین معماریان ـ استاد دانشگاه علم و صنعت و دکتری معماری از دانشگاه منچستر انگلستان ـ در ادامه پیگیری ها برای توقف تخریب بخش بزرگی از بافت تاریخی شیراز، در نامه ای خطاب به مهرداد بذرپاش ـ وزیر راه و شهرسازی ـ درخواست کرد از این اقدام ضرفرهنگی جلوگیری و در ازای آن برای مرمت، احیاء و استقامت بخشی بافت تاریخی شیراز تلاش شود.
در این نامه که به شورای عالی معماری و شهرسازی رونوشت شده و نسخه ای از آن در اختیار ایسنا قرار گرفته، خطاب به وزیر راه و شهرسازی، آمده است: «احتراماً همانگونه که مستحضرید شهرهای تاریخی ایران شواهدی عینی از زندگی مردمان این سرزمین در صدها سال قبل هستند. این شواهد پرارزش در چند دهه اخیر گرفتار تخریب های گسترده شده اند و باوجود تذکرهای بسیاری از متخصصان و اساتید دانشگاه، تخریب ها همچنان ادامه دارد.
یکی از نمونه های این تخریب ها، بافت تاریخی شیراز است که در دو دهه گذشته ده ها هکتار از آن را به نام «بین الحرمین» و یا «گسترش حرم شاه چراغ (ع)» یا «مجتمع نیکان» و... و. ویران کردند و به پاساژ، مراکز خرید و خیابان تبدیل کردند. از حدود یک سال پیش برخی مسؤولان استان و شهر شیراز به بهانه اتصال دو حرم شاه چراغ (ع) و سیدعلاء الدین حسین (ع)، که حدود ۴۰۰ متر از هم فاصله دارند، برنامه تخریب گسترده ای را در دستور کار قرار دادند. باوجود وجود طرح تفصیلی بافت تاریخی ابلاغی در سال ۱۳۹۶ و طرح موضعی مشاورین در سال ۱۴۰۰، در اردیبهشت ۱۴۰۱ کمیسیون ماده ۵ شهرداری شیراز طرحی را تصویب کرد که بخش های قابل توجهی از بافت تاریخی محلات «بیات» و «اسحاق بیک» که از قدیمی ترین بخش های شیراز قدیم هستند، تخریب خواهند شد. در طرح موضعی شرق شاه چراغ، مشاور محترم در سال ۱۴۰۰ هیچ گونه تخریبی در وضع موجود پیش بینی نکرده است و متاسفانه وزارت میراث فرهنگی که باید جلودار دفاع از این میراث گرانبها باشد، خط تخریبی را معین کرده است که این خط حدوداً با طرحی که تولیت شاه چراغ در چند سال پیش تعیین کرده بود، شباهت دارد. این امر نشان داده است که نه تنها وزارت میراث فرهنگی برای منافع ملی و فرهنگی مردم عمل نکرده، بلکه در جهت کسب رضایت برخی از مسؤولان گام برداشته است.
بعد از تصویب طرح در کمیسیون ماده ۵، در این شرایط نامناسب اقتصادی اداره راه و شهرسازی شیراز به سرعت اقدام به خرید املاک کرد. در بازدید علمی مورخ ۱۴۰۱/۱۱/۱۱ از محل طرح تخریب، مشخص شد که از جانب برخی ادارات به خانه های این محدوده رجوع شده است و به ساکنان فرصتی چند روزه برای ترک خانه ها جهت تخریب داده شده است و در صورتی که خانه ها را ترک نکنند، آب، برق و گاز آنها قطع خواهد شد و مبلغ تعیین شده توسط کارشناس به حساب دولت واریز شده و خانه را تخریب خواهند کرد.
بنا به قول یکی از عوامل فنی تخریب، این عمل در چند روز آینده اتفاق خواهد افتاد و مانند تخریب های گذشته با سرعت زیاد و در محیطی بسته صورت می گیرد.
در چند سال قبل متخصصان معماری و شهرسازی اعتراض خود به این طرح تخریب را به اشکال مختلف انعکاس داده اند و بر این باورند که با این اقدامات پاک سازی تاریخی گسترده ای مانند شهر مشهد و چندین شهر دیگر روی خواهد داد که یکی از تاثیرات آن از بین رفتن شواهد تجلی فرهنگ اسلامی بر زندگی مردم در طول دهها قرن گذشته است. پاک کردن بخشی از حافظه تاریخی مردم ایران خطایی نابخشودنی و خیانتی بزرگ به تاریخ و فرهنگ کشور عزیزمان است.
در شرایط خاص امروز کشورمان که دشمنان داخلی و خارجی از هر سو به فرهنگ کهن ایران زمین می تازند از آن مقام محترم درخواست دارد تا دستور فرمایند از این اقدام ضد فرهنگی جلوگیری شود و مسولین ذیربط برای مرمت، احیاء و استقامت بخشی بافت تاریخی تلاش کنند تا محیطی قابل زندگی برای ساکنان آنها فراهم آید.»
این استاد دانشگاه پیش تر هم در سه نامه مجزا از استاندار فارس درخواست کرده بود از تخریب باقی مانده بافت تاریخی شیراز مانع شود که می گوید تا کنون پاسخی به آنها داده نشده است.
معماریان پس از بررسی و پرس وجوهای میدانی از ساکنان بافت تاریخی شیراز، از آغاز شمارش معکوس برای تخریب تعداد زیادی از خانه های تاریخی تا چند روز آینده اطلاع داده است.
در این زمینه بخوانید: آغاز شمارش معکوس تخریب خانه های تاریخی شیراز
بافت تاریخی شیراز از دهه ۶۰ مکرر با تخریب گسترده مواجه بوده است. این رویه در نیمه های دهه ۹۰ متوقف گردید، اما از سال قبل با طرح بار دیگر توسعه حرم شاهچراغ بار دیگر پروژه تخریب بخشی از این بافت، به جریان افتاده است.
بنا بر آنچه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری روی کاغذ و نقشه مشخص کرده اند، ۳۵ پلاک در طرح توسعه تخریب خواهد شد که از آن میان، پنج پلاک در فهرست آثار ملی ثبت شده است. با این وجود، بررسی میدانی کارشناسان از آن حکایت می کند که ساکنان حدود ۶۰ خانه تاکنون اخطار شفاهی تخلیه دریافت کرده اند.