علی اكبر لبافی در ارزیابی علل خالی بودن فرصتهای شغلی زیاد و عدم تمایل كارجویان و فارغ التحصیلان به برخی مشاغل، گفت:مشكل اساسی در این زمینه ماهیت مشاغلی است كه در كشور وجود دارد و نوع نیازهایی است كه افراد نسبت به شغل پیدا می كنند. امروز ۵۸ درصد جویندگان كار فارغ التحصیل دانشگاهی هستند ولی به طور میانگین تنها ۲۰ درصد آنها را می توانیم جذب كنیم.
وی با بیان اینكه انطباق میان شغل و شاغل در بازاركار وجود ندارد، افزود:در حال حاضر مشاغلی هستند كه متقاضی كار ندارند، درعین حال فارغ التحصیلان زیادی داریم كه رغبتی به كار در بعضی از مشاغل نشان نمی دهند بنابراین با چنین رویكردی در آینده نزدیك دچار بحران شده و تا سالهای فارغ التحصیلان بیكاری را خواهیم داشت كه آمادگی حضور در برخی مشاغل را با توجه به نوع و ماهیتش ندارند.
لبافی ادامه داد: بر اساس آمارها، در بخش صنعت نوع و ماهیت مشاغلی كه می تواند فارغ التحصیلان دانشگاهی را جذب كند فقط ۱۵ درصد و در بخش خدمات تنها ۲۰ درصد است. در بخش كشاورزی نیز این نسبت به ۱۰ درصد می رسد یعنی از ۱۰۰ فرصت شغلی در بخش كشاورزی تنها ۱۰ درصد آنها نوع و ماهیتشان طوری است كه می تواند نیروی فارغ التحصیل جذب كند.
این كارشناس ارشد بازار كار در پاسخ به این پرسش كه آیا شیك سازی عنوان مشاغل می تواند موجب جذب جویندگان كار و دانش آموختگان شود؟ گفت: منظور اطلاق عنوان شیك سازی نیست بلكه باید در فرایند اجرای شغل تغییراتی ایجاد كنیم و این نسبت ها را تغییر بدهیم یعنی روی نوع مشاغل و ماهیت آنها كار كنیم.
وی ادامه داد: مثلا كسی فارغ التحصیل دانشگاهی معتبر است ولی به دلایلی مثل نبود كار، سرپرست خانواده بودن و تامین هزینه های زندگی حاضر می شود نگهبانی یك كارخانه را بپذیرد اما در ماه های بعد این مساله به یك نارضایتی از محیط كار تبدیل می شود كه نتیجه اش نافرمانی اجتماعی خواهد بود و در بهره وری نیروی كار و بازدهی كارخانه یا بنگاه تاثیر منفی خواهد گذاشت.
لبافی افزود: امروز نمی توانیم از یك تحصیلكرده دكترا یا كارشناس ارشد بخواهیم در یك روستای كوچك مشغول كار شود و پشت تراكتور بنشیند حتی اگر خودش یك درصد بخواهد كار كند و عرق ملی داشته باشد، بازهم این كار نوعی ناهنجاری ایجاد می كند و بازار كار را به هم می زند چون در حرفه ای غیر از آنچه كه درس خوانده مشغول به كار شده و با آنچه كه تخصص گرفته، برایش وقت گذاشته و دانش آن را به دست آورده مغایرت دارد.
به گفته وی نمی توان فارغ التحصیلان را وادار كرد به سراغ چنین شغل هایی بروند چون سرخورده و نسبت به محیط كار معترض می شوند و این نارضایتی در كیفیت تولید، بازار كار و اقتصاد اثر می گذارد.
كارشناس بازار كار متذكر شد: در بخش كشاورزی اگر نوع و ماهیت مشاغلی كه می تواند فارغ التحصیلان دانشگاهی را جذب كند تنها ۱۰ درصد است می توان كشت و صنعت را تقویت كرد، كشاورزی گلخانه ای را گسترش داد و بسیاری از مشاغل سبك را مكانیزه كرد تا فارغ التحصیل رشته كشاورزی علاقمند به راه اندازی كسب و كار در این بخش شود.