نقشه تجاری ایران و روسیه پیوندهای تجارت محکم شد کار و درآمد: سهم پایین ایران در تجارت با روسیه در حالیست که دو کشور فرصت های بی نظیری برای گسترش روابط اقتصادی و تجاری دارند. به گزارش کار و درآمد به نقل از مهر، روسیه ۱۴۶ میلیون نفری از نظر اقتصادی، کشوری در مقیاس کشورهای توسعه یافته صنعتی همانند ایالات متحده آمریکا و آلمان نیست و اقتصاد این کشور وابستگی شایان توجهی به صادرات مواد خام و خصوصاً نفت و گاز طبیعی دارد. با این وجود، از این نظر، توانایی بسیار بالایی در بازارهای جهانی داشته تا به اندازه ای که حتی بعد از تحریم های گسترده غرب مقابل این کشور نیز، جایگاه خودرا در بازارهای جهانی بطور نسبی حفظ نموده است. در این بین باتوجه به امضای معاهده جامع همکاری ایران و روسیه -در روز جمعه- و این که روابط اقتصادی فدراسیون روسیه و جمهوری اسلامی ایران همسو با روابط سیاسی، نظامی و امنیتی دو کشور رشد نیافته است، در گزارش پیش رو به وضعیت اقتصاد روسیه و جایگاه ایران پرداخته ایم. تجارت ایران و روسیه در سال ۲۰۲۳، حجم مبادلات تجاری ایران و روسیه به ۲.۷۶ میلیارد دلار رسید و روسیه را به یکی از شرکای مهم تجاری ایران تبدیل کرد. هدف اصلی این همکاری ها افزایش تجارت و تقویت روابط اقتصادی می باشد. همچنین برمبنای آمار صادرات و واردات ایران در ۹ ماهه سال ۱۴۰۳ بالاتر از یک میلیون و ۹۵۶ هزار تن کالا به ارزش ۸۰۲ میلیون و ۵۷۸ هزار و ۳۱۶ دلار به روسیه صادرات داشته که نسبت به زمان مشابه با رشد ۱۴ درصدی همراه بوده است. در این بازه زمانی بالاتر از یک میلیون و ۴۹۱ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۹۵ میلیون و ۴۰۷ هزار دلار از روسیه به ایران وارد شده که ۷۸.۴ درصد وزن و ۴۳.۲ درصد ارزش آن مربوط به محصولات غذایی و نهاده های دامی و کشاورزی بوده است. در مجموع بالاتر از ۵۰ درصد تجارت ایران و روسیه از نظر وزنی و ۴۵.۵ درصد از نظر ارزش، مربوط به محصولات دامی، کشاورزی و غذایی بوده که این مساله بر روابط تجاری بین دو کشور خصوصاً امنیت غذایی و اقتصاد کشاورزی در تعاملات دوجانبه نقش کلیدی دارد. عمده کالاهای مبادله شده بین ایران و روسیه بر اساس آمار گمرک ایران، فلفل گلخانه ای، میگو، پلی استیرن، الیاف نخ، سیمان سفید، انواع پسته، نارنگی، کیوی، گوجه فرنگی، آب میوه. هلو، آلبالو، پلی استیرن معمولی، پلی اتیلن، صفحه پلیمری اتیلن، کشمش، اجزا و قطعات وسائط نقلیه، کاهو کروی به ترتیب کالاهایی بودند که بیشترین میزان ارزآوری را برای کشورمان در ۹ ماهه امسال داشتند. همچنین در طول این مدت طلای خام با بالاتر از ۲۸۱ میلیون دلار (۳۵۹۵ کیلوگرم)، گندم معمولی با ۱۲۴.۴ میلیون دلار، انواع چوب و تخته با ۱۴۸.۵ میلیون دلار، روغن آفتابگردان با ۱۱۵.۳ میلیون دلار، ذرت دامی با ۱۱۰ میلیون دلار و جو با ۵۹.۴ میلیون دلار پنج قلم کالای اصلی وارد شده به کشور در ۹ ماهه امسال بودند و عمده ترین کالاهای بعد از آن اجزا و قطعات وسائط نقلیه، حبوبات، لاشه و شقه گوسفندی، دارو، هیدروکسید پتاسیم، ماشین آلات صنعتی، کلرور پتاسیم، ماشین های تراشکاری، انواع کاغذ و خمیر کاغذ بودند. چین شریک اصلی روسیه طبق اعلام اداره گمرک فدرال، کل حجم تجارت روسیه در ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۲۴ به ۵۸۴ میلیارد دلار رسیده که از این مقدار، حدود ۱۹۷ میلیارد دلار مربوط به چین بوده است. بدین جهت این کشور همچنان بالاتر از یک سوم تجارت خارجی روسیه را به خود مختص کرده است. هند با سهم ۸.۸ درصدی در جایگاه دوم قرار دارد. ترکیه نیز با سهمی کمی کمتر، ۸.۳ درصد از بازار را در اختیار دارد. بلاروس با ۷.۱ درصد، قزاقستان با ۴ درصد، کره جنوبی با ۲.۱ درصد، آلمان و ارمنستان هرکدام با ۱.۸ درصد و ایتالیا با ۱.۵ درصد قرار دارند. ازبکستان نیز ۱.۴ درصد از تجارت خارجی روسیه را تشکیل می دهد. همچنین توزیع ارزش صادراتی روسیه در ژانویه ۲۰۲۴ برمبنای کالا در این ماه، بیشترین سهم از صادرات روسیه متعلق به محصولات معدنی بود که ۶۱.۲ درصد از ارزش کل صادرات را شامل می شود، در جایگاه دوم، محصولات معدنی، فلزات و مصنوعات آن با ۱۴.۸ درصد قرار دارند. محصولات غذایی و مواد خام کشاورزی نیز ۱۰.۴ درصد از کل صادرات، محصولات شیمیایی و لاستیک سهم ۶.۲ درصدی از کل صادرات، ماشین آلات، تجهیزات و وسایل حمل و نقل با ۴.۵ درصد از ارزش کل صادرات و در نهایت، چوب، محصولات خمیر و کاغذ سهم ۲.۴ درصد از صادرات روسیه را به خود اختصاص داده اند که در مقایسه با سایر گروههای صادراتی، سهم کمتری دارد. تأثیر توافقنامه ها بر تغییر روند تجارت ایران و روسیههمانطور که اشاره شد روز جمعه معاهده مشارکت جامع همکاریهای راهبردی ایران و روسیه، در امتداد همکاری منطقه ای دو کشور و با تمرکز بر حوزه های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و نظامی به امضای دو طرف رسید. همچنین قبل از این معاهده نیز توافق نامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا که روسیه نیز عضوی از این اتحادیه است، به امضای مجالس کشورها رسید که به اعتقاد کارشناسان، اجرای همزمان این دو توافقنامه ها می تواند در بهبود روابط تجاری دو کشور نقش مؤثری داشته باشد. در واقع کارشناسان معتقدند که در صورت تحقق اهداف پیش بینی شده سبد تجاری ایران وضعیت بهتری می یابد چونکه هم اکنون بالاتر از ۸۰ درصد گردش تجاری کشور محدود به ۷ کشور شده که نه فقط خطری در راه ارزآوری به حساب می آید بلکه می تواند در نهایت به افزایش نوسانات قیمتی و کمبود کالا در بازارهای مختلف منجر شود. کامبیز میرکریمی، نایب رییس اتاق تجاری ایران و روسیه با اشاره به اینکه موافقت نامه تجارت آزاد با اوراسیا منجر به صفر شدن تعرفه های گمرکی و جهش روابط ایران و روسیه می شود، اظهار داشت: علت عقب ماندگی در روابط به پیش از سالیان ۹۶ و ۹۷ برمی گردد. دو کشور متکی به درآمدهای نفت و گاز بوده و از توسعه زیرساخت های تجاری غافل بودند. ما مشکلات عدیده ای داشتیم. بطورمثال کشتی های ما نمی توانستند در بنادر روسیه پهلو بگیرند و ویزای تجاری به سختی داده می شود اما هم اکنون بانکهای ما آنجا شعبه باز کردند و روابط تجاری خوبی داریم؛ کشتی های زیادی خریداری شده و در شرق دریای خزر هم باید به این وضعیت تغییر داده شود. وی اضافه کرد: پیش از سال ۹۸ تراز ما با روسیه سه به یک، به سود روس ها بود اما الان به سرعت به سوی صادرات ایران درحال تغییر است؛ ما فقط مواد معدنی و نفت خام صادر نمی نماییم و درحال صادرات کالاهای با ارزش افزوده بالا هستیم و کالاهای اساسی و ماشین آلات از آنجا وارد می نماییم نایب رییس اتاق ایران و روسیه اضافه کرد: رسیدن به تجارت ۳۰ میلیارد دلاری با روسیه با عنایت به این که با موافقتنامه اوراسیا تعرفه صفر می شود و ارز هم در بازار ارز تجاری به سوی تک نرخی شدن می رود، موجب خواهد شد تا همانطور که تجارت آزاد، کم اظهاری صادرات را صفر می کند، تک نرخی شدن ارز هم این شفافیت را افزایش دهد. لزوم حل چالش های داخلیمیرکریمی اظهار داشت: دولت های ایران و روسیه هر آن چه باید انجام می داده اند، انجام داده اند. چالش ها به مسائل داخلی برمی گردد. در عمل در عرصه بخشنامه ها می بینیم که در امتداد توافق حرکت نمی کند؛ بطورمثال سازمان توسعه تجارت به تشویق صادرات و واردات می پردازد اما وقتی کالایی گران می شود، سازمان حمایت جلوی صادرات را می گیرد. دنیا برای داشتن بازار، تولید می کنند تا هزینه انبوه کم شود اما در ایران صادرات از ظرفیت خالی تولید صورت می گیرد. این در شرایطی است که ما تولیدکنندگانی داریم که ضعف بازار دارند. به همین دلیل باید بازارهای جدید شناسایی شود. الان صادرکننده های مختلفی داریم که بطورمثال صنعتی به وجود آورده اند که فقط برای بازار روسیه بوده است اما با یک بخشنامه جلوی آن گرفته شده است. توافقنامه آزاد جلوی صدور این بخشنامه های یک شبه را می گیرد. وی اضافه کرد: گرانی تولید ربطی به صادرات ندارد. نباید در سازوکار بازار دخالت نماییم. واردکننده هم داشتیم که در روسیه کشتارگاه به وجود آورده است اما جلوی واردات را گرفتند و آن شرکتی که در روسیه کشتارگاه زده بود، زیان دید. میرکریمی در ادامه اشاره کرد: در ایران و روسیه سرمایه گذاری های خوبی در حال انجام می باشد و با پنج سال قبل اصلاً قابل مقایسه نیست؛ نرخ ارز هم مؤثر است. چون برخی صادرکنندگان ما معتقدند روبل را با نرخ پایین از صادرکننده خریداری نموده اند اما راه اندازی بازار ارز تجاری کار خوبی است که دولت در این راه درحال حرکت است و باید حمایت شود. نایب رییس اتاق ایران و روسیه اشاره کرد: معتقدم مشکلات ما تا سال ۲۰۲۵ برطرف می شود به بازار ارز تجاری هم امیدوار هستم اگر مشکلات نقدینگی واحدهای صنعتی هم حل شود، صادرات کالاهای صنعتی به روسیه هم توسعه می یابد. غفلت از ظرفیتهای تجاریدر مجموع باید اظهار داشت که سهم پایین ایران در تجارت با روسیه در حالیست که دو کشور فرصت های بی نظیری برای گسترش روابط اقتصادی و تجاری دارند. فرصت های موجود در روابط تجاری دو کشور ناشی از شرایطی است که در ادامه به تعدادی از با اهمیت ترین آنها اشاره می شود. تنوع موجود در عرصه کالاهای صنعتی در بازار روسیه و تقاضای بیش از پیش برای مصرف محصولات مختلف یکی از این خاصیت هاست. قیمت تمام شده پایین تولیدات صنعتی ایران نسبت به روسیه که دلیل عمده آن پایین بودن هزینه های انرژی برای مصارف، صنعتی حمل و نقل و دستمزد کارگر است مقوم رویکرد افزایش صادرات محصولات صنعتی به روسیه است؛ همین طور پایین بودن هزینه های حمل و نقل به علت فاصله نزدیک دو کشور نیز می تواند سبب تسهیل در تجارت ایران و روسیه شود که این ارتباط بوسیله حمل و نقل ترکیبی دریایی و جاده ای ممکن است و البته لازم است ظرفیت این خطوط توسعه یابد همین طور تلاش شده است بوسیله برقراری خطوط منظم هوایی میان شهرهای دو کشور و تنوع بخشی در شرکت های هواپیمایی و امضای استاد حمل و نقل هوایی به این روند کمک گردد. روابط سیاسی خوب بین دو کشور نیز می تواند در توسعه همکاریهای اقتصادی و افزایش صادرات به روسیه مؤثر باشد. ارتباطات سیاسی راهبردی میان دو کشور نیز نکته مهم دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد. هر دو کشور در همسایگی یکدیگر هستند و منافع آنان در خیلی از مناقشات بین المللی همپوشانی دارد وجود علایق مشترک فرهنگی بین دو کشور خصوصاً نسبت به مناطق جنوبی روسیه نیز از دیگر فرصت های مزبور است. همچنین روسیه بزرگترین کشور جهان و دارای ۱۱.۵ درصد خشکی کره زمین است که دارای منابع طبیعی فراوان و اقلیمی سرد است و از تنوع، قومی فرهنگی و دینی برخوردار می باشد این کشور در زمره کشورهای برخوردار از فناوری به حساب می آید و با اینحال صادرکننده انرژی و مواد خام است. در حوزه بین المللی، روسیه کشوری اثرگذار در مناسبات جهانی است که اقتصادی نوظهور و متکی به واردات دارد و البته تراز تجاری آن مثبت است. موقعیت مناسب اقتصادی و صنعتی روسیه این زمینه را به وجود آورده است که ایران تحت، تحریم در دوره هایی از بازار روسیه خصوصاً محصولات صنعتی آن به عنوان یک فرصت برای رفع نیازمندی های خود استفاده نماید. از طرفی نزدیکی فاصله دو کشور و پایین بودن هزینه حمل و نقل می تواند سبب تسهیل در روابط تجاری می شود. منبع: karodaramad.ir 1403/11/01 10:09:54 5.0 / 5 10 تگهای خبر: اتحادیه , اقتصاد , بانك , توسعه این پست کار و درآمد مورد قبول شماست؟ (1) (0) تازه ترین مطالب مرتبط ارزانی در بازار سکه و طلا رشد تجارت با برادران همزبان امضای 13 تفاهمنامه همکاری میان ایران و تاجیکستان در نشست فعالان اقتصادی دو کشور رکود مسکن، بنگاه های املاک را به تعطیلی کشانده است نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۲ بعلاوه ۴